HISTORIA OGRODU
Utworzenie Uniwersytetu Wrocławskiego z połączenia jezuickiej akademii Leopoldiny i uniwersytetu z Frankfurtu nad Odrą - Viadriny; powołanie z Rostoku wybitnego systematyka, anatoma i fizjologa roślin Heinricha Friedricha Linka (1767-1851); założenie Ogrodu Botanicznego na terenie pofortyfikacyjnym (ok. 5 ha), podarowanym Uniwersytetowi przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III; u ogrodnika Liebiga z Oleśnicy zamówiono 427 roślin, które miały stanowić zalążek uniwersyteckiej kolekcji botanicznej. |
|
1811 |
||
1811-1815 |
|
Pierwszymi dyrektorami Ogrodu profesorowie H.F. Link i F. Heyde (1757 - 1820), wykładowca historii naturalnej i rolnictwa, profesor Leopoldiny od 1788 r. |
||
Rozpoczęcie zagospodarowywania terenu, budowa pierwszych szklarni, w tym trzyczęściowej palmiarni; pierwsza wycieczka botaniczna pod przewodnictwem H.F. Linka (22 uczestników). |
|
1812 |
||
1816-1830 |
|
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu Botanicznego fizjolog, anatom i systematyk roślin Ludolf Christian Treviranus (1779-1864); znaczący rozwój kolekcji roślin. |
||
Teren Ogrodu zagospodarowany w jednej trzeciej; ok. 2000 gatunków roślin w kolekcjach. |
|
1816 |
||
1817 |
|
Budowa szklarni w miejscu dzisiejszej kaktusiarni. |
||
Ukazał się pierwszy Index Seminum, czyli katalog nasion oferowanych do wymiany. |
|
1818 |
||
1821 |
|
Prof. L.Ch. Treviranus założył zielnik Ogrodu Botanicznego. |
||
August Henschel (1790-1856) zapoczątkował ćwiczenia z mikroskopowania; budowa drugiej dużej szklarni ekspozycyjnej w miejscu dzisiejszej palmiarni. |
|
1823 |
||
1826 |
|
Wizyta ks. Stanisława Bonifacego Jundziłła, dyrektora Ogrodu Botanicznego w Wilnie. |
||
Pierwszy sygnowany opis Ogrodu wraz z planem (H.R. Göppert). |
|
1830 |
||
1830-1852 |
|
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu Botanicznego systematyk roślin Christian Gottfried Nees von Esenbeck (1776-1858); uporządkowanie kolekcji roślin wg systemu naturalnego. |
||
Wizyta Wincentego Pola, poety i geografa. |
|
1847 |
||
1852 |
|
Usunięcie Neesa von Esenbecka ze stanowiska za lewicową działalność polityczną i społeczną w czasie rewolucji 1848-1849. |
||
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu fizjolog roślin i paleobotanik Heinrich Robert Göppert (1800-1884); gruntowna reorganizacja Ogrodu, wprowadzenie wielu innowacji, m.in. grup geograficznych, ekspozycji surowców roślinnych, roślin kopalnych; powiększenie kolekcji roślin do 12 000 gatunków i odmian; opatrzenie roślin trwałymi etykietami; udostępnienie Ogrodu do zwiedzania we wszystkie dni powszednie. |
|
1852-1884 |
||
1854 |
|
H.R. Göppert założył Muzeum Botaniczne; wielka powódź zniszczyła część kolekcji roślin. |
||
Budowa istniejącego do dziś profilu geologicznego Wałbrzyskiego Zagłębia Węglowego. |
|
1856 |
||
1857 |
|
H.R. Göppert wydał pierwszy przewodnik po Ogrodzie. |
||
Przebudowa trzyczęściowej palmiarni wg projektu Theodora Milczewskiego (do dziś zachowało się jedno skrzydło). |
|
1862-1864 |
||
1866 |
|
Ferdinand Julius Cohn (1828-1898) założył pierwszy w Prusach Instytut Fizjologii Roślin, mieszczący się w dawnym Konwikcie św. Józefa; udostępnienie szklarni Ogrodu Botanicznego do zwiedzania. |
||
Kustoszem herbarium i innych zbiorów botanicznych został Teofil Ciesielski (1846?1916), autor doniosłej pracy o geotropicznej wrażliwości korzeni, późniejszy profesor botaniki na Uniwersytecie Lwowskim i dyrektor tamtejszego Ogrodu Botanicznego; odsłonięcie pomnika Linneusza dłuta Alberta Rachnera. |
|
1871 |
||
1872 |
|
F.J. Cohn jako pierwszy w Prusach uczony wyznania mojżeszowego uzyskał tytuł profesora zwyczajnego; H.R. Göppert założył Muzeum Ogrodu Botanicznego. |
||
Przebudowa szklarni ekspozycyjnej z basenem dla tropikalnych roślin wodnych (zachowana do dziś, pełni funkcję palmiarni). |
|
1878 |
||
1882 |
|
Założenie poletek z roślinami rolniczymi, służących nowo utworzonemu Instytutowi Rolniczemu. |
||
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu światowej sławy uczony, systematyk i geograf roślin Adolf Engler (1844-1930); gruntowna reorganizacja działów systematyki i geografii roślin. |
|
1884-1889 |
||
1887 |
|
A. Engler i K. Prantl rozpoczęli wydawanie wielotomowego dzieła "Die natürlichen Pflanzenfamilien". |
||
Oddanie do użytku budynku Muzeum Botanicznego i założonego przez F.J. Cohna Instytutu Fizjologii Roślin (obecnie Instytut Biologii Roślin UWr). |
|
1888 |
||
1889-1893 |
|
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu systematyk (gł. roślin zarodnikowych) Karl Prantl (1849-1893). |
||
Ukazał się pierwszy zeszyt czasopisma "Arbeiten aus dem Königl. Botanischen Garten zu Breslau" pod redakcją K. Prantla; wizyta Mariana Raciborskiego. |
|
1892 |
||
1893-1926 |
|
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu systematyk i fitogeograf, znawca flory Karpat Ferdinand Pax (1858-1942); wielokrotne reorganizację działu systematyki roślin. |
||
Przebudowa alpinarium wg koncepcji prof. F. Paksa. |
|
1894 |
||
1906-1907 |
|
Budowa zachowanego do dziś kompleksu szklarni w zachodniej części Ogrodu. |
||
F. Pax opublikował Florę Śląska pt. "Schlesiens Pflanzenwelt". |
|
1915 |
||
1927-1928 |
|
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu fizjolog roślin Peter Stark (1888-1932). |
||
Na stanowisku profesora botaniki i dyrektora Ogrodu fizjolog roślin Johannes Buder (1884-1966); część ekspozycyjna Muzeum Botanicznego zamknięta.. |
|
1929-1945 |
||
1929 |
|
Połączenie Ogrodu i Muzeum Botanicznego z Instytutem Fizjologii Roślin w jeden Instytut Botaniczny. |
||
Powiększenie powierzchni Ogrodu przez przyłączenie do niego dawnego cmentarza (na wschodnim krańcu). |
|
1933 |
||
1937 |
|
Wykonanie projektów gruntownej przebudowy szklarni ekspozycyjnych, niezrealizowanych wskutek wybuchu wojny. |
||
Obrona Festung Breslau, urządzenie na terenie Ogrodu stanowiska artylerii przeciwlotniczej, przyjmowanie zrzutów amunicji; zniszczenie kolekcji roślin, uszkodzenie bądź zburzenie budynków i szklarni; 9-10 maja - przybycie do Wrocławia Grupy Naukowo-Kulturalnej (złożonej głównie z uczonych lwowskich) pod przewodnictwem prof. Stanisława Kulczyńskiego (1895-1975), mającej zorganizować polską uczelnię wyższą; powstanie dwóch pierwszych katedr Instytutu Botanicznego: Morfologii i Systematyki Roślin pod kierunkiem prof. S. Kulczyńskiego oraz Fizjologii Roślin pod kier. prof. Heleny Krzemieniewskiej (1878-1966); dr Stefan Macko (1899-1967) został adiunktem Ogrodu Botanicznego. |
|
1945 |
||
1945-1948 |
|
Pierwszym kierownikiem Instytutu Botanicznego prof. S. Kulczyński, systematyk roślin i fitosocjolog. |
||
Powstała Katedra Ekologii i Geografii Roślin wraz z Ogrodem Botanicznym pod kierownictwem zast. prof. dr. Stefana Macki. |
|
1947 |
||
1948 |
|
Podjęcie decyzji o odbudowie Ogrodu Botanicznego dzięki inicjatywie profesorów Henryka Teleżyńskiego i S. Macki oraz wsparciu prof. S. Kulczyńskiego, pierwszego rektora Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. |
||
Pierwszymi asystentami Ogrodu mgr mgr: Zofia Gumińska, Jadwiga Teleżyńska i Jan Augustynowicz; ogrodzenie terenu, prace porządkowe z udziałem pracowników i studentów UWr, wojska i in. instytucji. |
|
1949 |
||
1950 |
|
Odbudowa pierwszej szklarni doświadczalnej; otwarcie Ogrodu dla publiczności (w niedziele i święta); Ogród gospodarzem zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego. |
||
Porządkowanie i urządzanie alpinarium (J. Augustynowicz); pierwszy powojenny wykaz nasion oferowanych do wymiany (J. Augustynowicz). |
|
1951 |
||
1955 |
|
Oddanie do użytku wyremontowanej kaktusiarni. |
||
Budowa pierwszych akwariów, zapoczątkowanie kolekcji roślin wodnych i błotnych o randze europejskiej (Stanisław Sławinski). |
|
1956 |
||
1957-1972 |
|
Na stanowisku kierownika Ogrodu fizjolog roślin doc. dr hab. Z. Gumińska; opracowanie i wdrożenie w Ogrodzie metody próchnicowej uprawy hydroponicznej roślin, zwanej metodą wrocławską (Z. Gumińska); założenie działu morfologii i biologii roślin oraz kwatery roślin chronionych (J. Teleżyńska). |
||
Odbudowa dużej szklarni ekspozycyjnej (obecnie palmiarnia). |
|
1957 |
||
1958 |
|
Budowa drewnianego mostku na stawie dzięki pomocy Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Inżynieryjnych; udostępnienie Ogrodu do zwiedzania we wszystkie dni tygodnia. |
||
Ogród Botaniczny w randze zakładu przy Katedrze Ekologii i Geografii Roślin; przyłączenie terenu przy ul. Świętokrzyskiej (1,2 ha); pierwszy powojenny przewodnik po Ogrodzie (red. J. Teleżyńska i J. Augustynowicz). |
|
1960 |
||
1961 |
|
Oddanie do użytku po remoncie chłodnej szklarni ekspozycyjnej, tzw. "Australii" (zachowane zachodnie skrzydło dawnej palmiarni). |
||
Zagospodarowanie nowego terenu i urządzenie działu gruntowych roślin ozdobnych (Anna Fejfer, pierwszy inspektor Ogrodu). |
|
1965 |
||
1967 |
|
Ogród Botaniczny uzyskał rangę katedry w Instytucie Botaniki; budowa basenu dla kolekcji grzybieni (Nymphaea) wg projektu arch. Tadeusza Zipsera. |
||
Doc. dr hab. Krystyna Kukułczanka utworzyła pracownię kultur tkankowych. |
|
1970 |
||
1972-1980 |
|
Na stanowisku kierownika (dyrektora) Ogrodu prof. dr hab. K. Kukułczanka, specjalizująca się w badaniach nad regeneracją i morfogenezą roślin w kulturach in vitro; rozwój kolekcji storczyków i bromelii; kolekcja kaktusów i in. sukulentów pod opieką mgr Zofii Orzeszkowskiej zaliczana do najbogatszych w Europie. |
||
Nowe wydanie przewodnika po Ogrodzie, autorstwa Z. Orzeszkowskiej. |
|
1972 |
||
1973 |
|
Ogród Botaniczny uzyskał status samodzielnej jednostki na Wydziale Nauk Przyrodniczych; najstarsze drzewa w Ogrodzie wpisano na listę prawnie chronionych pomników przyrody. |
||
Decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Ogród Botaniczny został wpisany do rejestru zabytków województwa wrocławskiego. |
|
1974 |
||
1976 |
|
Zbiory dawnego Muzeum Botanicznego i Zielnik włączono do Muzeum Przyrodniczego. |
||
Obowiązki dyrektora Ogrodu Botanicznego pełnił systematyk dr Mieczysław Tokarski; dyrekcję objął fizjolog roślin dr Tomasz J. Nowak (obecnie dr hab. prof. UWr). |
|
1981 |
||
1983 |
|
We Wrocławiu odbył się zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego. |
||
Ogród Botaniczny uzyskał rangę samodzielnego instytutu na Wydziale Nauk Przyrodniczych. |
|
1984 |
||
1987 |
|
Zakończenie budowy nowego obiektu naukowo-dydaktycznego ze szklarniami kolekcyjnymi i doświadczalnymi, laboratoriami, salą konferencyjną i zapleczem socjalnym. |
||
Przejęcie i przyłączenie do Ogrodu Arboretum w Wojsławicach koło Niemczy, znanego z kolekcji różaneczników i rzadkich gatunków drzew iglastych (pełnomocnik dyrektora ds. Arboretum: mgr inż. Hanna Grzeszczak-Nowak). |
|
1988 |
||
1991 |
|
Wprowadzenie komputerowej ewidencji kolekcji roślinnych Ogrodu (dr Ewa Lenard). |
||
Otwarcie w Muzeum Przyrodniczym stałej wystawy ?Świat roślin?, prezentującej m.in. część zbiorów dawnego Muzeum Botanicznego; urządzenie nowej części alpinarium w Ogrodzie Botanicznym. |
|
1992 |
||
1993 |
|
Oddanie do użytku nowych akwariów - 29 zbiorników o pojemności 1200 l każdy (opiekun kolekcji roślin wodnych: dr Ryszard Kamiński). |
||
Na mocy zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ogród Botaniczny wraz z historycznym centrum Wrocławia został uznany za pomnik historii. |
|
1994 |
||
1995 |
|
Wznowiono (po ponad 100 latach przerwy) wydawanie czasopisma "Prace Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego"/ |
||
Uroczyste otwarcie wystawy "Panorama Natury", obrazującej rozwój przyrody ożywionej od prekambru do czwartorzędu; odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej dyrektorom Ogrodu przez dr Jadwigę Teleżynską i Gabrielę Pax, wnuczkę prof. Ferdinanda Paksa; przyjęcie Ogrodu w poczet członków Verband Botanischer Gärten e.V.. |
|
1996 |
||
1998 |
|
Budowa pawilonu dydaktycznego ("Zielonej Klasy:) w Ogrodzie Botanicznym; założenie działu pnączy; urządzenie ekspozycji "Sukulenty Meksyku". |
||
XXX Zjazd Polskich Ogrodów Botanicznych. |
|
1999 |
||
2000 |
|
Powołanie z inicjatywy dra hab. Tomasza Nowaka Stowarzyszenia "Ogrody Dolnośląskie"; utworzenie kolekcji narodowej bluszczy (Hedera). |
||
Reorganizacja działu systematyki roślin wg historycznego systemu A. Englera. |
|
2000-2002 |
||
2001 |
|
Wystawa "Ogród Polski 2001". |
||
Obchody jubileuszu 300-lecia Uniwersytetu Wrocławskiego. |
|
2002 |
||
2003 |
|
Odsłonięcie kamienia pamiątkowego ku czci kompozytora Johannesa Brahmsa, doktora h.c. Uniwersytetu Wrocławskiego z 1879 r. |